Universis presentes litteras inspecturis, frater Bertrandus, miseratione divina Clugniacensis ecclesie minister humilis, ac conventus ejusdem loci, necnon Petrus, supprior, et conventus prioratus de Karitate, ipso prioratu vacante, salutem in Domino. Quam sit ecclesiis et personis ecclesiasticis dampnosa et dispendiosa contentio, quam periculosa etiam esse soleat animabus, non solum jura testantur, sed et magistra rerum efficax experiencia manifestat. Nam animis littigantium circa contentionis exercitium sollicitis et intentis, emergunt exinde corporum et animorum dispendia, crescunt invidie, rancores et odia, subditorum tepescit obediencia, exhauriuntur ecclesiarum facultates et bona necnon et cultus fidei christiane lentescit. Expedit igitur succensas contentionum flammas extinguere, ac in cordibus littigantium pacis et concordie spiritum suscitare, quatenus inter tales et sub talibus quieta reperiatur conversatio Deo grata, inspicientibus placida, que considerantes, non solum respiciat, sed et reficiat et confortet. Ea propter, cum inter nos abbatem, nomine nostri Clugniacensis monasterii, ac nos suppriorem et conventum de Karitate, verteretur materia questionis super eo quod nos supprior et conventus predicti asserebamus nos esse et fuisse in possessione vel quasi et ad nos pertinere, quociens prioratum de Karitate vacare contingit, tres personas de ordine Clugniacensi abbati nostro Clugniacensi, qui est et qui pro tempore fuerit, nomine monasterii nostri de Karitate presentare, ut unam de illis tribus personis quam maluerit nobis preficiat in priorem; nobis abbate, nomine quo supra, asserentibus et tenentibus contrarium, videlicet nos esse et fuisse in possessione vel quasi libere instituendi in dicto prioratu de Karitate priorem sine ipsorum aliorumve nominatione, dicto prioratu vacante, et ad nos ibidem priorem ponere libere pertinere, prout est ac fieri consuevit in aliis prioratibus nostri ordinis nobis immediate subjectis. Tandem de predicta questione, mediante reverendo in Christo patre domino Petro, Autisiodorensi episcopo, pro bono pacis et concordie convenimus et concordavimus in hunc modum, videlicet quod nos supprior et conventus predicti de Karitate, per viam nominationis, electionis, postulationis vel alias qualitercumque, jus aliquod in preficiendo nobis priore non poterimus petere imperpetuum vel quomodolibet reclamare; nos vero abbas et conventus Clugniacensis predicti, proborum et maxime dicti reverendi patris domini, Autisiodorensis episcopi, ducti consilio, volumus et concordavimus quod, vacante prioratu Karitatensi predicto, ad provisionem de priore in ipso prioratu faciendam, hoc modo imposterum procedatur, videlicet quod, vacante prioratu de Karitate, vacatio per procuratorem supprioris et conventus de Karitate debebit, quamcito scietur et commode poterit, apud Clugniacum intimari, et postquam sic intimata fuerit apud Clugniacum, prior major, si sit ibidem, vel si non sit, prior claustralis dicti Clugniacensis monasterii conventum in capitulo congregabit, prout moris est et fieri consuevit quando providetur in dicto monasterio de abbate; conventu vero in capitulo congregato, prior major dicti monasterii Clugniacensis, si sit ibi, et si non sit, prior claustralis qui erit, tres de probis viris dicti monasterii, secundum quod hactenus in electione abbatis Clugniacensis fieri consuevit, nominabit, et illi tres nominati per priorem, vel priorem claustralem dicti Clugniacensis monasterii, si non sit, ut premissum est, ibi prior, in capitulo Clugniacensi, in presencia conventus, ad sancta Dei euvangelia jurabunt quod ipsi nominabunt, eligent et assument secum decem alios probos viros ejusdem monasterii, et illi tres, una cum decem assumptis et nominatis per eos, super sancta Dei euvangelia jurabunt similiter quod, submota omni affectione illicita, nobis abbati et successoribus nostris, si apud Clugniacum presentes fuerimus, nominabunt quatuor personas de ordine Clugniacensi sufficientes et ydoneas ad regimen dicti prioratus Karitatensis, quarum una saltem erit de Karitatensi monasterio vel de menbris eidem subjectis; et si nos abbas Clugniacensis aut successores nostri absentes fuerimus, nominationem dictarum quatuor personarum nobis ac successoribus nostris per litteras patentes sigillo conventus Clugniacensis sigillatas intimabunt, ut alteram ex ipsis quatuor nominatis concorditer ab ipsis tresdecim vel majori parte ipsorum, quam nos abbas et successores nostri abbates Clugniacenses maluerimus, Karitatensi monasterio preficiamus in priorem, et nos abbas Clugniacensis predictus et successores nostri qui pro tempore fuerint, alteram de ipsis quatuor sic nominatis personis suppriori et conventui Karitatensi dare tenebimur in priorem. Nosque supprior et conventus de Karitate predicti, qui nunc sumus et pro tempore erimus, sic nobis, ut premissum est, personam nominatam, datam et traditam in priorem tenemur et in futurum tenebimur recipere, omni contradictione postposita et submota. Hanc autem compositionem, nos abbas et conventus Clugniacenses predicti, nosque supprior et conventus de Karitate, promittimus bona fide, per nos et successores nostros, tenere, attendere ac imperpetuum et inviolabiliter observare, nec nos velle aut posse juvare in futurum quantum ad possessionis vel proprietatis commodum quacunque prescriptione, actu seu usu contrario quomodolibet contra ipsam quin in sua semper remaneat firmitate. Promittimus insuper nos omnes superius nominati quod contra compositionem istam imperpetuum non veniemus, facto vel verbo, in judicio vel extra; immo si quis eam impugnare vellet, quilibet nostrum eam tenebitur deffendere et tueri suis propriis sumptibus et expensis, et omnibus aliis instrumentis et quibuslibet munimentis super dicta discordia et nominatione hactenus factis et habitis, que pro nobis omnibus seu altero nostrum possent facere et valere, cassis et irritis, hec sola nostra compositio stabilis et firma imperpetuum perseveret, et hec omnia et singula nos abbas et conventus Clugniacensis, et nos supprior et conventus de Karitate predicti, laudamus, ratificamus et eciam approbamus, aliis juribus que in priore dicti prioratus Karitatensis et ipso prioratu nos abbas Clugniacensis et predecessores nostri habemus et habere consuevimus, in omnibus et per omnia nobis et successoribus nostris remanentibus semper salvis. In quorum omnium testimonium, nos abbas et conventus monasterii Clugniacensis, et nos supprior et conventus de Karitate predicti, sigilla nostra presentibus litteris duximus apponenda. Datum anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo sexto, mense septembri. (Trace de quatre sceaux dont il ne reste que deux fragments)